Praca w Szkocji ⛰️ Przewodnik krok po kroku

Choć Szkocja może kojarzyć się z oszczędnymi góralami w kiltach, to ten stereotyp odbiega mocno od rzeczywistości. Przeciwnie – Szkocja jest nowoczesnym krajem, który oferuje wiele możliwości dobrze opłacanej pracy.

W tym artykule spróbujemy rozjaśnić temat wyjazdu zarobkowego i podjęcia pracy. Opowiemy też o zakładaniu konta bankowego w Szkocji i o sposobach na oszczędzanie.

Przygotuj się do wyjazdu

Jakie są najpopularniejsze zawody w Szkocji?

Szkocja nie bez powodu przedstawia się jako kraj możliwości. Mogą tam znaleźć zatrudnienie zarówno młodzi sezonowi pracownicy, którzy wyjeżdżają do pracy w ciągu wakacji, jak również specjaliści, którzy chcieliby związać się z tym górskim krajem na dłużej.

Oficjalna strona Szkocji wymienia następujące zawody, w których warto szukać zatrudnienia:¹

• Służba zdrowia: Szkocki NHS (National Health Service) jest największym pracodawcą w kraju, zapewniając pracę w 70 zawodach. Zatrudnienie znajdą tam zarówno lekarze i pielęgniarki, ale także naukowcy i pracownicy administracji.

• Edukacja: Szkocja była pierwszym na świecie krajem, który wprowadził edukację dla chłopców i dziewcząt już w XVII wieku i ten sektor do dziś zapewnia konkurencyjne wynagrodzenie i świadczenia emerytalne. Mówi się tam w 150 językach,² co jest okazją do wykorzystania kompetencji językowych w szkolnictwie.

• Technologia: Szkocja zatrudnia 161 tysięcy osób w ponad 10 tysiącach firm z branży technologii, a więc to okazja dla informatyków, automatyków czy W kraju mają siedzibę światowe korporacje technologiczne, takie jak CGI, Hewlett Packard i Outplay.

• Wydobycie ropy i gazu: Szkoci mają dziesiątki lat doświadczeń w wydobyciu paliw z dna Morza Północnego. Jeśli nie boisz się wymagającej pracy na platformie wiertniczej, warto spróbować swoich sił!

• I wiele innych: między innymi usługi finansowe, rozrywka i media, organizacje pozarządowe zajmujące się kwestiami społecznymi, badania naukowe. Jeśli masz kompetencje w tych obszarach, o pracę w Szkocji nie powinno Ci być trudno.

Oczywiście przed wyjazdem, warto zadbać o przetłumaczenie dokumentów, które potwierdzą Twoje kwalifikacje. To szczególnie ważne, jeśli planujesz pracę w zawodach wymagających specjalizacji.

Dyplomy ukończenia szkół i zaświadczenia o uprawnieniach powinny być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego.

Jakie są minimalne zarobki w Szkocji?

Szkocja jest częścią Wielkiej Brytanii i pod względem płacy minimalnej obowiązują ją przepisy brytyjskie. Stawka płacy minimalnej jest uzależniona od Twojego wieku i od tego, czy jesteś uczniem zawodu (apprentice)

	23 lata i więcej	21 do 22 lat	18 do 20 lat	Poniżej 18 lat	Uczeń zawodu (apprentice)
Wysokość płacy minimalnej	£8.91	£8.36	£6.56	£4.62	£4.30

Warto dodać, że wysokość płacy minimalnej w całej Wielkiej Brytanii jest corocznie waloryzowana.

W przeliczeniu tych wszystkich stawek może Ci pomóckalkulator płacy minimalnej, zamieszczony na brytyjskiej stronie rządowej.

Czy faktycznie to Ci się opłaca?

Chcesz wiedzieć, czy wyjazd za granicę pomnoży Twoje dochody? Sprawdź już teraz, ile zarobisz na ręku na różnych umowach o pracę w Polsce za pomocą naszego kalkulatora wynagrodzeń. Porównaj swoje obecne wynagrodzenie w Polsce i za granicą.

Szukanie pracy w Szkocji

Pracę w Szkocji najlepiej znaleźć online. Zacznij od przejrzenia portali z ogłoszeniami takimi jakS1Jobs,Reed.co.uk, czyMyjobscotland.gov.uk.

W tym ostatnim portalu znajdziesz ogłoszenia zamieszczane przez pracodawców z instytucji samorządowych oraz organizacji pozarządowych. Pracę w Szkocji można też łatwo znaleźć za pomocą portalu społecznościowegoLinkedin.

Oczywiście jeśli planujesz świadczyć usługi samodzielnie w ramach wolnego zawodu, możesz też założyć własną firmę. Podobnie jak w Polsce, może być ona zawiązana w ramach działalności jednoosobowej lub spółki partnerskiej albo z ograniczoną odpowiedzialnością.⁴

Co musisz wiedzieć o szkockim prawie pracy?

Obowiązujące w całej Wielkiej Brytanii prawo pracy zapewnia pracownikom wiele korzyści. Podstawą zatrudnienia jest umową o pracę, która musi zawierać następujące informacje:⁵

• Imię i nazwisko pracownika oraz jego stanowisko
• Imię i nazwisko pracodawcy
• Data rozpoczęcia zatrudnienia
• Wysokość wynagrodzenia i terminy wypłat
• Miejsce i godziny pracy
• Liczba dni urlopu
• Wynagrodzenie chorobowe i inne
• Zasady dyscyplinarne
• Postanowienia dotyczące wypowiedzenia i okresu próbnego
• Prawo do szkoleń
• Postanowienia zbiorowych układów pracy (jeśli występują).

Kobiety mają prawo do 6 miesięcy urlopu macierzyńskiego, mężczyźni mają natomiast prawo do jednego lub dwóch tygodni urlopu ojcowskiego.⁵

Okres wypowiedzenia uzależniony jest od stażu pracy i wynosi tydzień za każdy przepracowany rok, maksymalnie 12 tygodni.⁵

Długość urlopu jest równa natomiast 5,6 tygodni na rok.⁵

W Szkocji występuje ponadto 10 dni wolnych od pracy (ang. bank holidays)

Co musisz wiedzieć o podatkach w Szkocji?

W Szkocji zapłacisz podatki progresywnie. Oznacza to, że im wyższe masz dochody, tym większy będzie podatek dochodowy do zapłacenia.

Warto jednak zwrócić uwagę, że występuje tu bardzo wysoka kwota wolna od podatku, która wynosi dla większości osób £12,570.

Wysokość podatku dochodowego przedstawiamy poniżej:⁷

Dochód	Wysokość podatku
Powyżej £12,570 do £14,667	19%
Powyżej £14,667 do £25,296	20%
Powyżej £25,296 do £43,662	21%
Powyżej £43,662 do £150,000	41%
Powyżej £150,000	46%

Poza tym, pracując jako osoba samozatrudniona, w Szkocji zapłacisz składki na ubezpieczenie społeczne (National Insurance)

Wynoszą one £3.05 za tydzień dla dochodów £6,515 i powyżej rocznie oraz 9% dla dochodów w zakresie od £9,569 do £50,270 i 2% dla dochodów powyżej £50,270.⁸

Podstawowa stawka podatku VAT w Zjednoczonym Królestwie wynosi 20%. Jest ona obniżona do 5% dla produktów takich foteliki samochodowe dla dzieci i energia elektryczna dla gospodarstw domowych. Stawka 0% obowiązuje natomiast dla większości żywności i ubrań dziecięcych.⁹

Polska nie stosuje już ulgi abolicyjnej.¹º Oznacza to, że musisz płacić podatki zarówno w Polsce, jak i w Szkocji.

Aby przestać płacić podatki w Polsce, musisz się wyrejestrować z kraju, ale także w razie potrzeby udowodnić, że twoje tzw. centrum interesów życiowych (na przykład mieszkanie w kraju, dzieci) nie znajduje się w Polsce.

Czy potrzebujesz wizy do pracy w Szkocji?

Brexit, czyli wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej utrudniło możliwość rozpoczęcia pracy dla obcokrajowców - oczywiście, nie jest to jednak niemożliwe.

Począwszy od tego roku, obywatele Unii Europejskiej nie mogą już swobodnie podejmować tu pracy. Zamiast tego, należy wystąpić o wizę pracowniczą, ubiegając się o nią w ramach punktowego programu imigracyjnego.¹¹

Aby otrzymać taką wizę, musisz zweryfikować swoją tożsamość. Dodatkowo, może być od ciebie pobrana opłata za aplikację, jak również również zdrowotna składka imigracyjna (Immigration Health Surcharge)

Nie jest to jednak jedyny sposób na rozpoczęcie pracy w Szkocji. Pracownicy o wysokich kwalifikacjach mogą zdobyć wizę pracowniczą dla pracowników wykwalifikowanych (Skilled Worker visa)

Wymagana jest tu oferta od jednego z pracodawców biorących udziału w programie, a także wynagrodzenie wynoszące na ogół £26,500. Jeszcze inne programy są dostępne dla duchownych, artystów i sportowców.¹¹

Więcej informacji o procedurach imigracji możesz znaleźć na brytyjskiej stronie rządowej poświęconejpracy dla imigrantów.

Poznaj język i zwyczaje Szkocji

Choć język szkocki jest językiem urzędowym, to posługuje się nim tylko część Szkotów. Powszechnie używa się oczywiście języka angielskiego, choć szczególnie na obszarach wiejskich, lokalny akcent jest bardzo wyraźny.

Szkoci uchodzą za gościnnych i chętnie przyjmują imigrantów zarobkowych. Dowodem na to jest duża liczba Polaków, którzy już tam pracują w wielu sektorach.

Co warto załatwić przed wyjazdem do Szkocji?

Otwarcie konta bankowego powinno być Twoim pierwszym krokiem po znalezieniu pracy w Szkocji.

Aby otworzyć konto, musisz przedstawić te trzy dokumenty:¹²

• Dowód tożsamości – paszport albo dowód osobisty
• Aktualne zdjęcie
• Potwierdzenie miejsca zamieszkania w Szkocji w formie rachunku z adresem wystawionego w ciągu ostatnich 3 miesięcy.

Największe banki działające w Szkocji to Bank of Scotland, Clydesdale Bank i HSBC.

Niestety, tak jak i u nas, tamtejsze banki pobierają liczne opłaty za przelewy, konto i kartę.

Szczególną pozycję pełnić tu będzie spread, czyli opłata pobierana w formie różnicy kursowej przy wymianie walut.

Przelewając GBP na konto w PLN, bank nierzadko pobiera nawet kilka procent. To bardzo niekorzystne przy regularnych przelewach. Na szczęście istnieje sposób, aby zmniejszyć wysokość spreadu i innych opłat.

Otwórz konto bankowe do otrzymywania wypłaty w Szkocji

Wise pozwoli Ci na dokonywanie przelewów zagranicznych po określonym z góryśrednim kursie rynkowym.

Konto w Wise założysz przez Internet i możesz z niego korzystać nie tylko dla wpłat w GBP i w PLN, ale łącznie w aż 56 walutach.

Do konta otrzymasz kartę, a więc środki możesz wypłacać w bankomatach, lub płacić nimi w stacjonarnych sklepach. Bądź oszczędny jak Szkot i korzystaj z Wise!

Zobacz, ile możesz zaoszczędzić z Wise

Załóż konto w Wise dla pieniędzy bez granic 🚀

Wypłata ze szkockiego konta bankowego w Polsce

Dla Polaków, którzy pracują zagranicą i przyjeżdżają do Polski w odwiedziny, wypłata środków z konta zagranicznego, może być problematyczna.

Chociaż w wielu polskich miejscowościach, na każdym kroku ustawione są bankomaty Euronet, który wydawałoby się istnieją po to, żeby obsługiwać zagraniczne konta, to zapłacimy w nich sporą prowizję, niekiedy o wiele większa niż w zwykłym polskim banku.

Kantory również rzadko zaoferują nam korzystny kurs wymiany pieniędzy.

Jeśli często podróżujesz do Polski i potrzebujesz wymieniać pieniądze na złotówki albo wysyłasz przelewy za granicę, to konto walutowe Wise rozwiąże ten problem.

Sprawdź nasza ofertę kont wielowalutowych i prowadź kilka rachunków zagranicznych równocześnie np. w PLN i GBP.

Składki ubezpieczeniowe w Polsce i w Szkocji

Składki ubezpieczeniowe dla pracowników w Szkocji opłacane są przez pracodawcę. Wymagane jest oczywiście legalne zatrudnienie.

O ile pracujesz na etat, nie musisz rejestrować się do ubezpieczenia. Zbierasz dzięki temu również kapitał emerytalny.

Co musisz zrobić jako pracownik w Szkocji?

Podpisywanie umowy o pracę

Pracując w Szkocji, otrzymasz umowę o pracę, która powinna zawierać omówione wcześniej informacje. Przeczytaj ją dokładnie, a w razie wątpliwości skonsultuj ją z prawnikiem.

Nie podpisuj dokumentów których nie rozumiesz - ta zasada uchroni Cię przed wieloma kłopotami.

Aplikowanie o zezwolenie na stały pobyt

Od czasu Brexitu, aby mieć prawo pobytu w Wielkiej Brytanii, wymagane jest uzyskanie wizy.

Mogą ją zdobyć pracownicy, studenci czy przedsiębiorcy, a tastrona rządowa wyjaśnia jakie kategorie osób mogą się zakwalifikować.

Co zrobić, jeśli Cię oszukano?

Jeśli miałeś pecha i padłeś ofiarą oszustwa, warto skontaktować się z organizacjami które mogą Ci pomóc:

• Police Scotland: Szkocka policja pomaga w sprawach kryminalnych, takich jak kradzieże i wyłudzenia, ale nie zajmuje się stosunkami pracy.

• Health and Safety Executive: Organizacja zajmująca się bezpieczeństwem w miejscu pracy. Możesz do niej zgłaszać naruszenia w fabryka, farmach czy kopalniach. Za inspekcję pracy w barach, restauracjach lub sklepach odpowiadają jednak lokalne samorządu.

• Konsulat Polski w Edynburgu: Konsulat pomaga w pilnych sprawach, takich jak zgubienie paszportu lub wypadek. Telefon +44 2030 789621 do nagłych interwencji działa całodobowo.

W Szkocji jest już wielu Polaków i warto się przekonać, co przyciągnęło naszych rodaków tego kraju na północy Wysp Brytyjskich. Między Polską a Szkocją istnieje zresztą wiele wspólnej historii, a Polacy są tam mile widziani.

Skorzystaj z możliwości jakie daje ten górzysty kraj leżący nad Morzem Północnym i przygotuj się do wyjazdu!

Zobacz, ile możesz zaoszczędzić z Wise

Załóż konto w Wise dla pieniędzy bez granic 🚀

---

Źródła:

1. Careers in Scotland
2. Careers in Scotland - Teaching
3. National Minimum Wage and National Living Wage rates
4. Register your business in the UK - Mygov
5. Employment & Labour Law 2021 | UK | Laws and Regulations
6. UK bank holidays
7. Home Money and tax Income Tax rates and Personal Allowances
8. Gov.UK: Self-employed National Insurance rates
9. Gov.uk | VAT rates
10. Koniec ulgi abolicyjnej w 2021 r. Wyższe podatki dla pracujących za granicą
11. The UK’s points-based immigration system: information for EU citizens
12. Banking and finance in Scotland, Bank in Scotland

Z dnia 19. Maja 2021.