Karadağ Vatandaşlığı

Karadağ Vatandaşlık Kanunu, Karadağ vatandaşlığının hangi durumlarda alınabileceğine ilişkin hükümler içerir. Bir kişinin Karadağ vatandaşı olabilmesi için şu kategorilerden birine girmesi gerekir:

• Köken
• Karadağ topraklarında doğmak
• Kabul
• Uluslararası anlaşmalar¹

Kabul yoluyla Karadağ vatandaşlığı;

• Karadağ kanunlarınca belirtilen koşulları yerine getiren,
• Yabancılar Kanunu düzenlemeleri uyarınca Karadağ'da daimi oturma izni alan,
• En az 3 yıldır bir Karadağ vatandaşıyla evli olan veya
• Karadağ için özel bir öneme sahip olan kişiler tarafından kazanılabilir.¹

18 yaşından küçüklerin Karadağ vatandaşlığı kazanması için şu koşullar aranır:

• Her iki ebeveynin de kabul yoluyla Karadağ vatandaşlığını kazanması,
• Ebeveynlerden birinin kabul yoluyla Karadağ vatandaşlığını kazanması ve 18 yaşından küçük başvuru sahibiyle birlikte Karadağ’da yasal olarak ikamet etmesi
• Evlat edinme durumunda ebeveynlerden birinin Karadağ vatandaşı olması¹

Karadağ’da 2018 yılında çıkarılan bir yasayla 2019-2021 dönemi için yatırım yoluyla vatandaşlık uygulaması yürürlüğe girmiştir. Sınırlı bir süreyi kapsayan uygulamayla turizm ve tarım gibi belirli sektörlerde ülkeye yabancı yatırım girişinin artırılması teşvik edilmiştir.² Belirli bir dönem için açıklanmış olmakla birlikte Karadağ, yatırım karşılığı vatandaşlık programını sonlandırmamıştır.³

Karadağ vatandaşlığına geçmenin bir diğer yolu, istisnai kabuldür. İstisnai kabul, 18 yaşın üzerindeki bir kişiye; bilimsel, ekonomik, kültürel, sportif ve benzeri alanlarda fayda sağlayacak olması nedeniyle Karadağ vatandaşlığı verilmesidir.⁴

Karadağ vatandaşlık şartları

Karadağ vatandaşlığına geçmek isteyen başvuru sahibi, aşağıdaki koşulları sağlaması halinde kabul yoluyla vatandaş olabilir:

• 18 yaş ve üzerinde olmak
• Diğer ülke vatandaşlığından çıkmak
• Vatandaşlık başvurusundan önce en az 10 yıl süreyle yasal ve kesintisiz olarak Karadağ’'da ikamet etmek
• Bir ikamet yerine ve Karadağ'da maddi ve sosyal refahı sağlayacak miktarda kalıcı bir gelir kaynağına sahip olmak;
• Karadağ'da veya yabancı bir devlette bir yıldan fazla hapis cezası almamış olmak
• Karadağ diline temel iletişimi sağlayacak düzeyde hakim olmak
• Karadağ'ın güvenliğine ve savunmasına tehdit oluşturmamak
• Vergi yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak⁴

Karadağ vatandaşlığı nasıl alınır?

Kabul yoluyla Karadağ vatandaşlığına geçmek, istisnai durumlar dışında, ülkede yasal olarak belli bir süre yaşamayı gerektirir. Karadağ’da yasal olarak uzun süreli yaşamak için geçici veya kalıcı oturma izni alınır.

Karadağ Vatandaşlık Kanununa göre, kabul yoluyla vatandaş olmak için ülkede 10 yıl süreyle ikamet etmek gerekir. Bir Karadağ vatandaşıyla evli olunması durumunda, vatandaşlık başvuru süresi üç yıldır.

Karadağ vatandaşlığına başvuru formu, başvuru sahibinin kendisi veya yetkili temsilcisi tarafından doldurulur. Kanuni ehliyeti bulunmayan kişilerin başvuruları vasi tarafından yapılır. Başvuru sahibinin başka bir ülkede ikamet etmesi halinde, form diplomatik temsilcilik aracılığıyla ibraz edilir.⁴

Eğer bir kişinin talebi üzerine Karadağ vatandaşlığının doğrulanması, edinilmesi veya sona erdirilmesine dair bir işlem başlatılırsa, başvuru sahibinin belirli bir eylemde bulunmaması durumunda işlem sürdürülmez. Bu durumda, yetkili makam tarafından yapılan bildirimden sonra, başvuru sahibinin belirlenen süre içinde eylemi tamamlamaması halinde, başvuru sahibinin işlemi bıraktığı varsayılır. Yetkili makam, Karadağ vatandaşlığının kazanılması veya sona erdirilmesine ilişkin kararı, incelemenin başladığı günden itibaren altı ay içinde vermekle yükümlüdür.⁴

Montenegro (Karadağ) vatandaşlığı

Karadağ’ın vatandaşlık politikası, özellikle çifte vatandaşlık konusunda komşu ülkelere göre daha kısıtlayıcı olarak nitelendirilir.⁵

Karadağ, vize politikasını Avrupa Birliğiyle (AB) uyumlaştırma çabalarını halen sürdürmektedir. Ayrıca, Karadağ’ın halen yatırım yoluyla vatandaşlık politikasını uygulamaya devam etmesi hususuna, AB raporlarında, Karadağ’ın AB’nin vize politikasına tam olarak uyum sağlayamadığı değerlendirmesiyle yer verilmektedir.⁶

Karadağ’da şirket kurarak vatandaşlık

Karadağ'da iş kurmak isteyen yabancı yatırımcılar, şirket kurma ve yatırım yapma konusunda yerli yatırımcılarla aynı şartlara tabidir. Şirket kayıt maliyetlerinin düşüklüğü ve iş kurma süreçlerinin kolaylığı, Karadağ’ı yabancı yatırımcılar için cazip hale getiren unsurlardır. % 9’luk gelir vergisi oranıyla, Karadağ'ın vergi sistemi Avrupa'nın en rekabetçi sistemlerinden biri olarak görülmektedir.²

Karadağ’da şirket kurup gerekli izinlerle ülkede yaşayan yabancılar, kanuni süreleri doldurduktan sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilir. Ülkede şirket kurmakla ilgili detaylı bilgi için Karadağ’da şirket kurma başlıklı yazıyı inceleyebilirsiniz.

Karadağ vatandaşlık ücreti

Karadağ vatandaşlığı başvuru ücretleri şu şekildedir¹:

Başvuru türü	Ücret (EUR)
Başka bir AB ülkesi vatandaşı tarafından Karadağ vatandaşlığının kazanılması	50
Yabancı bir devlet vatandaşı tarafından Karadağ vatandaşlığının kazanılması	100
Vatandaşlığın sonlandırılması	300

Tablodaki bilgiler 5.3.2024 tarihinde Government of Montenegro sitesinden alınmıştır.

Wise ile geleneksel bankacılık kesintilerine takılmadan yurt dışına para gönderebilir ve yurt dışından para alabilirsiniz.

Karadağ, SEPA dışında yer aldığından ek ücretler oluşabilir. Detaylar için AB dışındaki ülkelere euro göndermek başlıklı sayfaya göz atabilirsiniz.

Dedem karadağ doğumlu vatandaşlık alabilir miyim?

Karadağ göçmeni olan şahıs ve şahsın üçüncü kuşağa kadar olan soyundan gelenler, Karadağ’da yasal ve kesintisiz bir şekilde 2 yıl ikamet etmeleri ve Karadağ

Vatandaşlık Kanununda belirtilen diğer şartları yerine getirmeleri halinde Karadağ vatandaşlığını kazanabilirler.⁴

Karadağ vatandaşı olmanın avantajları

Vatandaşlık, bir bireyin Karadağ Devletiyle kuracağı en kapsamlı bağdır. Karadağ’da seçme ve seçilme hakkı yalnızca Karadağ vatandaşlarına tanınmaktadır. Kabul yoluyla vatandaşlığa geçenler de seçme ve seçilme hakkından faydalanır.⁷

Karadağ oturma izni ve vatandaşlık

Kalıcı oturma izni başvurusu, Karadağ’da yasal olarak beş yıl ikamet ettikten sonra yapılır. Sürekli ikamet, bir yabancının toplam 10 aylık bir süre boyunca, Karadağ'da kesintili olarak birkaç kez veya kesintisiz altı ay boyunca bulunmadığı dönemlerin yaşandığı geçici ikamet anlamına gelir.¹

Karadağ’da beş yıldan az kalan yabancılara istisnai olarak kalıcı oturma izni verilebilir. İstisnai durumlar kapsamına, insani gerekçeler ile Karadağ’un ulusal çıkarları girer.¹

Karadağ’da kalıcı oturma izni almak için aşağıdaki koşulların sağlanması gerekir:

• Geçerli bir seyahat belgesine sahip olmak
• Geçimini sağlayacak gelire sahip olmak
• Sağlık sigortası yaptırmış olmak
• Daimi bir ikameti bulunmak
• Karadağ'da veya vatandaşı olunan ülkede bir suçtan dolayı altı aydan fazla hapis cezası almamış olmak
• Milli güvenlik, kamu düzeni ve kamu sağlığına yönelik tehdit oluşturmamak¹

Karadağ'da kalıcı oturma izni verilen yabancılar, Karadağ mevzuatı hükümleri doğrultusunda aşağıdaki haklara sahiptir:

• İstihdam
• Öğretim ve mesleki eğitim
• Diploma ve sertifikaların tanınması
• Sosyal güvence, sağlık ve emeklilik hakları;
• Vergi avantajları
• Ürün ve hizmet pazarlarına erişim
• Örgütlenme hakkı¹

Karadağ’da ev almak ve vatandaşlık

Karadağ’da ev satın alma yoluyla vatandaşlık uygulaması yoktur. Ancak, daimi oturma izni koşulları arasında, başvuru sahibinin kalıcı ikametinin bulunması vardır. Dolayısıyla, Karadağ’da geçici ve kalıcı oturma izni alan yabancılar, kalıcı ikamete sahip olduklarına da başvurularında yer verebilir.

Konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi için Karadağ’dan ev satın almak başlıklı yazıyı inceleyebilirsiniz.

Karadağ çifte vatandaşlık şartları

Genel olarak Karadağ, çifte vatandaşlığa izin vermemektedir. Karadağ Vatandaşlık Kanununun sekizinci maddesinde, kabul yoluyla Karadağ vatandaşlığına geçmenin koşulları arasında, diğer ülke vatandaşlığından çıkılması yer alır. Ancak, bu durumun bazı istisnaları bulunur. Kanunun 18. Maddesinde, uluslararası anlaşmalar temelinde, mütekabiliyet şartıyla çifte vatandaşlığın verilebileceği belirtilir.⁴

Aynı Kanunun ikinci maddesine göre, aynı zamanda yabancı bir ülkenin vatandaşlığına da sahip olan bir Karadağ vatandaşı, uluslararası anlaşmalarda aksi belirtilmedikçe, Karadağ makamları önündeki işlemlerde Karadağ vatandaşı olarak kabul edilecektir.⁴ Bu madde de belli durumlarda, çifte vatandaşlığa izin verildiği şeklinde yorumlanır.

Evlilik yoluyla Karadağ vatandaşlığı

En az üç yıl boyunca bir Karadağ vatandaşıyla evli olan ve en az beş yıldır yasal ve sürekli olarak Karadağ'da ikamet eden kişi, bahsedilen diğer koşulları da yerine getirmesi halinde Karadağ vatandaşı olabilir.⁴

Karadağ vatandaşlarının vizesiz gittiği ülkeler

Karadağ vatandaşları AB üyesi ülkelere vizesiz gidebilir.⁸

Sağladığı serbest dolaşım olanaklarına göre ülkelerin pasaportlarının sıralandığı Henley Pasaport Endeksinde Karadağ, 127 ülkeye seyahat imkanıyla 47’nci sırada yer alır.⁹

Karadağ vatandaşları geçerli bir seyahat belgesi ile vizesiz olarak Türkiye'ye giriş veya geçiş yapabilir ve 90 güne kadar Türkiye'de kalabilir. Karadağ vatandaşlarının Türkiye’ye giriş yapacakları vizenin bitiş tarihi veya vize muafiyeti süresinden en az 60 gün daha uzun süreli pasaporta sahip olmaları gerekir. Türkiye’de Karadağ vatandaşları için vize muafiyeti süresi 180 günlük sürede 90 gündür ve seyahat belgesinin Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en az 150 gün geçerli olması gerekir.¹

Türkiye ile Karadağ arasında vize muafiyeti anlaşması bulunmaktadır. Bu çerçevede, Türkiye ve Karadağ vatandaşı olan diplomatik (siyah), hususi (yeşil) , hizmet (gri) ve umuma mahsus pasaport (bordo) sahipleri, birbirlerinin ülkesine, altı aylık bir dönem içinde 90 günü aşmamak kaydıyla veya transit geçiş maksadıyla vize almadan girebilmektedir.¹⁰

Yazıda kullanılan kaynaklar:

1. Citizenship - Government of Montenegro
2. Economic Citizenship -Montenegrin Investment Agency
3. Montenegro Report - European Commission
4. Montenegrin Citizenship Act - The Legal Center
5. Montenegro Country Report 2022 - BTI Transformation Index
6. Key findings of the 2022 Report on Montenegro - European Commission
7. Montenegro - Inter Parliamentary Union
8. Travel & Study- Delegation of the European Union to Montenegro
9. Montenegro - The Henley Passport Index
10. Karadağ'a Seyahat Edecek Türk Vatandaşlarının Dikkatine - TC Dışişleri Bakanlığı

Kaynaklar, 29.3.2024 tarihinde kontrol edildi.