Amerikan Vatandaşlığı
Amerikan vatandaşlığıyla ilgili bilmeniz gereken her şey. ✓Sürece genel bakış ✓İzlenmesi gereken aşamalar ✓Gerekli belgeler
Dünyaca tanınmış birçok ünlü markanın ana vatanı Amerika Birleşik Devletleri’dir. Ülkede yüksek teknoloji ve inovatif ürünlerin geliştirildiği Silikon Vadisi gibi merkezler bulunmaktadır. Bu tür fırsatlar nedeniyle birçok profesyonel ABD’de çalışmak istemektedir.
Amerika’da çalışmak isteyen kişiler, çalışma vizesi (İngilizce: work/employment visa) almalıdır. Vizeler, göçmen olmayan vizeler ve göçmen vizeleri şeklinde iki ana kategoride toplanmaktadır. Çalışma vizeleri her iki kategoride de yer alır.
Ülkede belirli bir süre çalışmak isteyen kişilerin, göçmen olmayan vizeler kategorisinde yer alan, geçici çalışma vizesi (temporary employment visa) alması gerekir. Bu vize sahipleri, geçici işçi/çalışan (temporary worker) statüsü kazanır.¹
Uzun süreli kalmak ve çalışmak isteyenler, göçmen vizelerine başvurmalıdır. İstihdam temelli göçmen vizesi (employment-based immigrant visa) sahipleri daimi işçi/çalışan (permanent worker) statüsü kazanır. Her mali yılda ortalama 140.000 kişiye bu tür göçmen vizesi alma hakkı tanınır. 5 farklı kategoride yabancı kişilerin ülkede kalıcı olarak çalışmasını izin verilir.²
Amerika oturma izni ile ilgili yazımızı okuyarak gerekli belgeler ve işlem süreci hakkında bilgi alabilirsiniz.
Geçici çalışma vizeleri, belirli bir süre için verilir ve kalıcı veya süresiz değildir. Her vize türüne göre değişiklik gösterebilir. Geçici çalışma vize türlerinden bazıları şunlardır:¹
Almanız gereken vize türü ile ilgili bilgileri ABD Büyükelçiliğinden veya Konsolosluğundan detaylı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
Amerika’ya taşındığınızda bir Wise hesabı edinebilirsiniz.
USD, EUR, GBP, CAD, HUF, AUD, NZD, SGD ve TRY para birimlerinde hesap bilgisi edinebilirsiniz. Bu bilgileri söz konusu ülkenin yerel hesabı gibi kullanabilirsiniz.
Çalışma amaçlı vizelerde, işveren yetkili makamlara başvurarak yabancı uyruklu kişileri istihdam edeceğine dair gerekli izinleri önceden alır. Bireysel vize başvurusu sırasında bu belgeler talep edilir. Belirli bir işveren için çalışılmasına imkan tanıyan bir vizeye (göçmen olmayan H-1B vizesi vb.) sahip olunması durumunda, çalışma izin belgesi (Employment Authorization Document - EAD) alınmasına gerek yoktur.³
Çalışma izni (EAD - work permit) ülkeye çalışmak maksadıyla giriş yapmamış kişilerden istenebilir. Örneğin, göçmen olmayan vize sahibi uluslararası öğrencilerin, araştırmacıların veya mültecilerin, ülkede geçici olarak çalışmak istemeleri durumunda çalışma izni (EAD) için başvurmaları gerekebilir.⁴
Her mali yıl, iş becerilerine dayalı olarak göç etmek isteyen yabancılar (ve onların eşleri ve çocukları) için yaklaşık 140.000 daimi göçmen vizesi (permanent worker) mevcuttur. Doğru beceri, eğitim ve/veya iş deneyimi kombinasyonuna sahipseniz ve diğer şartları da karşılıyorsanız, Amerika Birleşik Devletleri’nde kalıcı olarak yaşama hakkına sahip olabilirsiniz. İş temelli göçmen vizesi tercihleri (kategori) aşağıda listelenmiştir.¹¹
Tercih Kategorileri | Tanım | Çalışma Sertifikası Gerekliliği |
---|---|---|
Birinci Tercih EB-1 (First Preference EB-1) | Bu tercih bilim, sanat, eğitim, iş dünyası veya atletizmde olağanüstü yeteneklere sahip kişiler; üstün nitelikli profesörler veya araştırmacılar; ve çok uluslu şirket yöneticileri ve müdürler için ayrılmıştır. | Gerekmiyor |
İkinci Tercih EB-2 (Second Preference EB-1) | Bu tercih, ileri dereceye sahip meslek mensupları veya sanat, bilim ya da iş dünyasında olağanüstü yeteneklere sahip kişiler için ayrılmıştır. | Gerekiyor (başvuru sahibi milli menfaat sertifikası almadığı sürece) |
Üçüncü Tercih EB-3 (Third Preference EB-1) | Bu tercih profesyoneller, vasıflı işçiler ve diğer işçiler için ayrılmıştır. | Gerekiyor |
Dördüncü Tercih EB-4 (Fourth Preference EB-1) | Bu tercih “özel göçmenler” olarak adlandırılan kişilere ayrılmıştır. Bu grup, belirli dini çalışanlar, ABD dış hizmet görevlerinde çalışanlar, uluslararası kuruluşların emekli çalışanları, ABD’deki mahkeme himayesi altındaki yabancı uyruklu çocuklar ve diğer bazı göçmen sınıflarını içerir. | Gerekmiyor |
Beşinci Tercih EB-5 (Fifth Preference EB-1) | Bu tercih en az 10 tam zamanlı ABD çalışanı istihdam eden yeni bir ticari işletmeye 1.8 milyon dolar veya hedeflenmiş istihdam alanında 900.000 dolar yatırım yapan iş yatırımcılarına ayrılmıştır. | Gerekmiyor |
Tablodaki bilgiler, 20.6.2024 tarihinde USCIS.GOV sitesinden alınmıştır.¹¹
Her vize türünün kendine özgü şartları olabilir. Örneğin, özel mesleğe sahip kişilere verilen H-1B vizesi için gerekli şartlar şunlardır:⁵
Ayrıca aldığınız iş teklifi pozisyonu aşağıdaki kriterlerden birini karşılamalıdır:⁵
Çalışma vizesinin alınabilmesi için ilk olarak işveren ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Bürosuna (USCIS) dilekçeyle başvurmalıdır. Vizeye başvurabilmek adına bu dilekçenin yetkili makamlarca onaylanmış olması gerekir. Ayrıca bazı geçici işçi/çalışan vize türlerine başvurabilmek için işveren ABD Çalışma Bakanlığından (DOL) işçi sertifikası (labor certification) veya diğer onayları almış olmalıdır.¹
USCIS, göçmen olmayan işçiler için dilekçeyi (Form I-129) onayladıktan sonra vize için başvuru yapılabilir. Başvuru süreciyle ilgili atılacak adımlar şu şekildedir:¹
Çalışma vizesi türüne göre hazırlanacak belgelerde değişiklikler olabilir. Ancak, genel olarak vize görüşmesinden önce hazırlanması gereken belgeler şunlardır:¹
Vize görüşmesinde ek belgeler de istenebilir. H-1B ve L vizelerine başvuranlar hariç, kişilerin kendi ülkeleriyle olan güçlü bağlarını ispatlamaları beklenir. Bu bağlar, geçici süreyle çalışmalarının ardından ülkelerine geri döneceklerine dair kanıt niteliğindedir. Bunlar, şu belgeler olabilir:¹
Çalışma vizesinin göçmen veya göçmen olmayan vize türlerine göre istenen belgeler değişiklik gösterebilir. Her türlü vize işlemleriniz için ABD Büyükelçiliğine veya Konsolosluğuna danışmanız ve ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Bürosunun(USCIS) web sitesini incelemeniz yararınıza olabilir.
Çalışan olarak değil de yatırım yapmak suretiyle ABD’ye gitmeyi düşünüyorsanız Amerika’da şirket kurmak yazımızı okuyarak gerekli prosedürler hakkında bilgi alabilirsiniz.
Çalışma vizesi için Amerikan Elçiliğine veya Konsolosluğuna başvurulur. Başvuru öncesi gerekli belgeler hazırlanıp görüşme randevusu alınır. Randevuya katılarak yetkililerle yapılacak görüşmenin ardından vize için uygunluğa karar verilir. Yazımızın önceki bölümlerine göz atarak gerekli belgeler ve yapılacak işlemler hakkında fikir edinebilirsiniz.
Bazı vize türlerinde kota söz konusudur. Örneğin, H-1B vizesinde yıllık 65.000 dilekçelik kota mevcuttur. ABD üniversitelerinden lisans veya yüksek lisans eğitimi almış yabancı kişiler için 20.000 ek dilekçe kontenjanı ayrılır. Bu sayı mevcut kotaya dahil değildir. H-1B vizesi 3 yıl geçerlidir. Bu süre boyunca ülkede çalışılabilir. Vizeyi 6 yıla kadar uzatmak mümkündür. Başvuru öncesi bu tarz özel şartlar olup olmadığının öğrenilmesi yararlı olacaktır.⁵
Çalışma şartlarının dışında konaklama ile ilgili merak ettikleriniz varsa Amerika’da ev kiraları yazımızı okuyarak şehirlere göre fiyatlara göz atabilirsiniz.
Öncelikle, işveren sizin adınıza dilekçe (I-129 formu) doldurup USCIS’e müracaat etmelidir. USCIS’in başvuruyu kabul etmesinin ardından vize işlemleri için elçiliğe başvurabilirsiniz. Bu da ABD’ye gitmeden önce çalışacağınız işi ayarlamanız gerektiği anlamı taşır. Onaylanmış I-129 formu olmadan çalışma vizesine başvurmanız güç olabilir.
Turist vizesi ile ülkeye girmeniz durumda yasal olarak çalışamazsınız. Çalışmayı düşünüyorsanız ilgili resmi makamlara başvurmalısınız.
Yeteneklerinize ve koşullara bağlı olarak yapacağınız plan dahilinde Amerika’ya gidip çalışmanız mümkündür. Aşağıdaki amaçlarla ABD’ye çalışmak için giriş yapabilirsiniz:
Yabancı öğrenciler belirli koşulları sağlamak koşuluyla ABD’de çalışabilir. Bunun en iyi örneklerinden biri Work and Travel programıdır.
Work and Travel yazımızı okuyarak bu programla ilgili koşullara ve nasıl başvuru yapılacağına dair bilgi alabilirsiniz.
Amerika’daki çalışma koşullarıyla ilgili bazı örnekler şu şekildedir:
Amerika’daki yaşam koşulları ile ilgili bazı örnekler ise şu şekildedir:¹⁰
Gider kalemi | Meblağ |
---|---|
4 kişilik ailenin kira hariç aylık gideri | 4.161 USD |
Bir kişinin kira hariç aylık gideri | 1.168 USD |
Şehir merkezinde tek odalı daire kirası | 1.756 USD |
Şehir dışında tek odalı daire kirası | 1.444 USD |
Şehir merkezinde 3 odalı daire kirası | 2.944 USD |
Şehir dışında 3 odalı daire kirası | 2.389 USD |
Aylık ortalama net maaş (vergiden sonra) | 4.535 USD |
Tablodaki bilgiler, 20.6.2024 tarihinde Numbeo’dan alınan yaklaşık ortalama değerlerdir.
Amerika’da yasamak yazımızı okuyarak ülkedeki hayat koşullarıyla ilgili daha detaylı bilgiler alabilirsiniz.
Wise ile geleneksel bankacılık kesintilerine takılmadan yurt dışına para gönderebilir ve yurt dışından para alabilirsiniz.
Hesaplayıcımızda işlem ücretini, kullanılan kuru ve alıcıya ulaşacak meblağı açıkça görürsünüz.
Yazıda kullanılan kaynaklar:
Kaynaklar, 26.6.2024 tarihinde kontrol edildi.
*Lütfen bulunduğunuz bölge için kullanım koşulları ve ürün kullanılabilirliğine göz atın veya en güncel fiyatlandırma ve ücret bilgileri için Wise ücretleri ve fiyatlandırma sayfasını ziyaret edin.
Bu yayın genel bilgilendirme amacıyla sağlanmaktadır ve Wise Payments Limited veya yan kuruluşları ve iştirakleri tarafından verilen hukuki, vergisel veya diğer türlü bir profesyonel tavsiye değildir. Bir mali müşavir veya başka bir profesyonelden tavsiye almanın yerine geçmek için hazırlanmamıştır.
Yayındaki içeriğin doğru, eksiksiz veya güncel olduğuna dair açık veya zımni hiçbir beyan, taahhüt veya garantide bulunmayız.
Amerikan vatandaşlığıyla ilgili bilmeniz gereken her şey. ✓Sürece genel bakış ✓İzlenmesi gereken aşamalar ✓Gerekli belgeler
Amerika'daki kariyer fırsatlarına göz atın. ✓İş arama sürecine dair ipuçları ✓Popüler iş arama siteleri ✓Gözde meslek grupları
Amerika'ya taşınmakla ilgili bilmeniz gereken her şey. ✓Sürece genel bakış ✓İzlenmesi gereken aşamalar ✓Gerekli belgeler ✓Yapılacaklar listesi
Amerika oturma izni başvurularıyla ilgili bilmeniz gerekenler. ✓Sürece genel bakış ✓İzlenmesi gereken aşamalar ✓Gerekli belgeler
Amerika'da ev kiralarken bilmeniz gereken her şey. Nelere dikkat etmelisiniz? ✓Gerekli belgeler ✓Tasarruf ipuçları ✓Güvenilir, hızlı ve kolay para transferi
Amerika'da yaşam ile ilgili bilmek isteyeceğiniz her şey. ✓Yaşam masrafları ✓Kira karşılaştırması ✓Mutluluk endeksi ✓Tasarruf ipuçları