Avrupa'da Yaşamak

Yurt dışında öğrenci, çalışan veya dijital göçmen olarak yaşamak küreselleşen dünyada oldukça revaçta. Avrupa, birçok kişi için öncelikli bir seçenek.

Avrupa kıtası, Afrika kıtasının kuzeyinde, Asya’nın batısında, Atlas Okyanusu’nun doğusunda yer alır.

Avrupa ülkeleri, coğrafi ve siyasi olarak farklı listeler altında yer alabilir:

• Coğrafi olarak Avrupa ülkeleri: Bütün toprakları Avrupa kıtasında yer alan 44 ülke vardır. Bunlar Birleşmiş Milletler tarafından 4 bölgeye ayrılmıştır. Kıtalar arası ülkeler ise 7 tanedir.¹
  • Batı Avrupa: Avusturya, Belçika, Fransa, Almanya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Monako, Hollanda, İsviçre.
  • Doğu Avrupa: Belarus, Bulgaristan, Çekya, Macaristan, Polonya, Moldova, Romanya, Rusya, Slovakya, Ukrayna.
  • Kuzey Avrupa: Danimarka, Estonya, Finlandiya, İzlanda, İrlanda, Norveç, İsveç, Birleşik Krallık.
  • Güney Avrupa: Arnavutluk, Andorra, Bosna Hersek, Hırvatistan, Yunanistan, İtalya, Malta, Karadağ, Kuzey Makedonya, Portekiz, San Marino, Sırbistan, Slovenya, İspanya, Vatikan.
  • Kıtalar arası ülkeler: Rusya, Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Kıbrıs.
• Avrupa Birliği: AB politik ve ekonomik bir birliktir. Üye ülkelerin vatandaşları Avrupa Birliği dahilinde serbest bir şekilde seyahat edebilir ve yaşayabilir. Diğer ülkelerin vatandaşları için prosedürler farklıdır.
  • Avrupa Birliği web sitesine göre, şu an için 27 üye ülke vardır. AB’ye üye ülkeler; Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Hırvatistan, Güney Kıbrıs, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, İspanya ve İsveç’tir.²
  • Avrupa Birliği aday ülkeleri: Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Türkiye. Bosna Hersek ve Kosova da potansiyel adaylardır.³
  • Birleşik Krallık 31 Aralık 2020 tarihinde Avrupa Birliği’nden ayrılmıştır.
• Schengen Bölgesi: AB üye ülke vatandaşları vize almadan, AB üye ülkelerinde yaşayıp vatandaşı olmayan kişiler ve AB’ye üye olmayan ülkelerde yaşayan kişiler tek vizeyle (çok giriş çıkışlı olmak kaydıyla) Schengen bölgesinde serbestçe dolaşabilir.⁴
  • Schengen ülkeleri: Avusturya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İzlanda, İtalya, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre.⁵
• Avrupa Ekonomik Alanı: AEA, ülkeler arası ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmeyi hedefleyen bir anlaşmayla oluşturulmuştur. 27 AB üye ülkesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliğinden 3 ülkeyle birlikte 30 ülkeden oluşur.⁶
  • EFTA’dan 3 ülke: İzlanda, Lihtenştayn, Norveç
• Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA): 1960’ta AB üye ülkeleriyle ticareti kolaylaştırmak için kurulmuştur. Ülkelerin AB’ye üye olmasıyla birlikte üye sayısı azalmıştır.⁷
  • Şu an için 4 EFTA üye ülkesi bulunmaktadır: İzlanda, Norveç, Lihtenştayn ve İsviçre.
• Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Alanları (DCFTA): Her bir DCFTA anlaşması AB Ortaklık anlaşmasının bir parçasıdır ve Avrupa’da serbest ticaret alanları oluşturmayı hedefler.
  • DCFTA ülkeleri: Ukrayna,⁸ Gürcistan⁹ ve Moldova¹⁰
• Avrupa Komşuluk Politikası (ENP): Amacı, Avrupa sınırlarına komşu olan ülkelerle dostluk çerçevesinde ilişkiler kurmak ve bu ülkelerde istikrarı desteklemektir.¹¹
  • Cezayir, Ermenistan, Azerbaycan, Belarus, Mısır, Gürcistan, İsrail, Ürdün, Lübnan, Libya, Moldova, Fas, Filistin, Suriye, Tunus ve Ukrayna.

Bu yazımızda Avrupa Birliği ile Avrupa Ekonomik Bölgesi üye ülkelerine odaklanacağız ve Avrupa’da yaşamaya dair genel bir çerçeve sunacağız.

AB’ye taşındığınızda bir Wise hesabı edinebilirsiniz.

Euro hesap bilgilerinizle:

• AB’ye yapacağınız euro transferleri ücretsizdir.
• AB’deki bankalardan kesintisiz euro alabilirsiniz.
• AB'de geçerli bir ikamet adresiniz varsa Wise kart sahibi olabilirsiniz. Bu kart, Wise hesabınıza bağlıdır ve bakiyenizi günlük ihtiyaçlarınızda kullanmanıza olanak sağlar.

Ücretsiz Kaydol! 💰

Avrupa’da yaşanacak en iyi ülkeler

Avrupa Birliği 1959 yılında altı ülke tarafından kurulmuştur. Bu ülkeler Almanya, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Fransa ve İtalya’dır. Zamanla yeni ülkeler AB bünyesine katılmıştır. 2013 yılında ise birliğin bugünkü şeklini aldığı söylenebilir. En güncel ve büyük gelişme, 31 Aralık 2020’de Birleşik Krallık’ın ayrılmasıdır.¹²

Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin toplam nüfusu 446,8 milyondur. Her yıl 9 Mayıs’ta Avrupa Günü kutlanır. 9 Mayıs, 1950’de AB projesini başlatan Schuman Deklarasyonu’nun yıl dönümüdür.¹²

Dünya ülkelerindeki refahı, mutluluğu ve yaşanabilirliği ölçen çeşitli araştırmalar ve anketler yürütülmektedir. Yayınlanan sonuçlarda, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin genelde üst sıralarda yer aldığı görülebilir. Bu veriler, Avrupa’da yaşamanın neden popüler olduğuna ışık tutabilir.

Birleşmiş Milletler’in yürüttüğü İnsani Gelişme Endeksi ve her yıl güncellenen Dünya Mutluluk Raporu en sık başvurulan kaynaklardandır.

İnsani Gelişme Endeksi, ülkelerde doğumdan itibaren yıl bazına yaşam beklentisi, beklenen eğitim yılları ve zorunlu eğitim yılları ve gayrisafi milli hasılayı baz alır.

En son İnsani Gelişme Endeksi’ndeki ilk 10 Avrupa Birliği ülkesine ve bu ülkelerin Dünya Mutluluk Raporu sıralamalarına göz atalım:

Yukarıdakiler, Avrupa’daki ülkeler hakkında, birtakım araştırmalar sonucunda elde edilmiş verilerdir. Fakat sonuç olarak “Avrupa’da yaşanacak en iyi ülke” sizin kendi deneyimlerinize bağlıdır. Her ülkenin sizin için avantajlı ve dezavantajlı yönleri olabilir. Size en uygun Avrupa ülkesini keşfetmek için kısa süreli yolculuklar yaparak fikir ve deneyim elde edebilirsiniz.

Avrupa’da yaşamak istiyorum

Avrupa’da yaşamak istiyorsanız uzun vadeli ve kısa vadeli birtakım seçenekleri değerlendirebilirsiniz.

Avrupa’da uzun süreli yaşamak istiyorsanız:

• Çalışabilirsiniz:
  • İş ilanlarına başvurarak söz konusu şirketlerde çalışmaya başlayabilirsiniz..
  • Türkiye’deki uluslararası şirketlerin Avrupa şubelerine geçiş yapabilirsiniz.
• İş kurabilirsiniz:
  • Sermayeniz varsa belirli miktarlarla şirket kurabilirsiniz.
  • Çeşitli ülkelerin start-up vizelerinden yararlanabilirsiniz.
• Dijital göçmen olabilirsiniz. (Artan sayıda Avrupa ülkesi aylık belli bir gelirin üstünde kazançla serbest çalışmanız kaydıyla orada yaşamanıza izin vermektedir.)
• Ev alabilirsiniz (her Avrupa ülkesi için geçerli değildir).

Avrupa’da kısa süreli yaşamak istiyorsanız:

• Öğrenci olabilirsiniz (lise, üniversite, master, doktora, değişim programları).
• İş yerlerinde kısa süreli stajlar yapabilirsiniz.
• Turistik amaçla Schengen vizesi alabilirsiniz (her 180 gün içinde 90 gün kalış).
• Sanatçı vizesi gibi amaca özel seçenekleri değerlendirebilirsiniz.

Kısa süreli kalışlarınızda alacağınız Schengen vizesi için gereken belgeler temel olarak şunlardır:¹⁵

• Eksiksiz doldurulmuş ve imzalanmış Schengen Vizesi başvuru formu
• Geçerli bir pasaport ile kimlik ve vize sayfalarının fotokopileri
• Nüfus cüzdanı fotokopisi
• Arka fonu beyaz olan 2 adet biyometrik fotoğraf
• Toplu taşımayla gidilecekse;
  • Gidiş dönüş ulaşım (uçak, tren, otobüs, feribot) rezervasyonu veya bazen orijinal bilet;
• Otomobil ile gidilecekse;
  • Ruhsat fotokopisi, ruhsat sahibinin seyahat planı, kullanacak kişinin ehliyet fotokopisi, araca ait yeşil sigorta
• Son üç ayın bakiyesini gösteren kaşeli ve ıslak imzalı banka hesap dökümü
• Seyahat amacını belirten dilekçe
• Tam tekmil vukuatlı nüfus kayıt örneği

Bunların dışında çalışanlara, öğrencilere ve diğer kişilere özel olarak ek belgeler de istenir. Vize ücreti de ödersiniz.

Çalışma veya öğrenci vizelerinde benzer ama daha ayrıntılı belgeler istenebilir. Bu vizeler, kalış amacınıza göre daha uzun süreli olur. Reşit olmayan bir öğrenci, velisinin iznini ve bilgilerini de belgelere eklemelidir. Schengen vizesinden farklı olarak bu vizelerin belgeleri ülkeden ülkeye değişebilmektedir.

Öğrenci vizeleri için genel olarak diploma veya transkript, üniversiteden davet mektubu, üniversite harç makbuzu ve dil yetkinliğinizi gösteren bir sınav sonucu istenir. Çalışma vizeleri için çalışacağınız iş yerinden davet mektubu ve sizi işe aldığına dair çeşitli kanıtlar istenir.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Avrupa’da çalışma şartları söz konusu ülkenin şartlarına bağlıdır. Resmi AB web sitesine göre yasal olarak işe giren kişiler şu haklara sahiptir: ¹⁶

• Aynı işverende aynı iş hala mevcutsa bir yıl sonra iş akdinin yenilenmesi
• Üç yıllık çalışmadan sonra işverenin değiştirilmesi ve aynı meslekten bir başka bir işe geçilmesi
• Dört yıllık yasal çalışma sonrasında söz konusu AB ülkesinde herhangi bir işte çalışılabilmesi

Bir AB ülkesinde yasal olarak çalışan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, o ülkenin kendi vatandaşlarıyla aynı şartlar altında çalışma hakkına sahiptir.⁸

Ülkeler, uzun süreli eğitim veya çalışma durumunda geçici oturum izni talep edebilirler. Geçici oturum izni (temporary residence permit), ülkede yasal olarak kaldığınızı kanıtlar. Belli bir süre sonra kalıcı oturum iznine başvurmaya hak kazanabilirsiniz. Geçici ve kalıcı oturum izinlerinin şartları da ülkeden ülkeye göre değişebilir.

Örneğin, Almanya’nın kalıcı oturum izni şartları şunlardır:¹⁷

1. Yabancının beş yıl boyunca geçici oturum izni almış olması
2. Yabancının geçiminin garantili olması
3. Yabancının yasal emeklilik sistemine en az 60 ay katkıda bulunmuş olması
4. Yabancının kamu güvenliği için tehdit ve tehlike oluşturmaması
5. Yabancı çalışıyorsa çalışmaya izninin olması
6. Yabancının ekonomiye katkıda bulunduğu başka izinlerinin olması
7. Yabancının Almancaya yeterince hakim olması
8. Yabancının Almanya’nın yasal ve toplumsal sistemi hakkında yeterince bilgi sahibi olması
9. Yabancının kendisi, varsa aile fertleri için yeterince geniş bir yaşam alanına sahip olması

Yine Almanya’nın belirttiği AB uzun dönem oturum izni şartları ise şunlardır:¹⁷

1. Yabancının beş yıl boyunca geçici oturum izni almış olması
2. Yabancının geçiminin ve baktığı kişilerin geçiminin sabit ve düzenli bir gelirle sağlanması
3. Yabancının Almancaya yeterince hakim olması
4. Yabancının Almanya’nın yasal ve toplumsal sistemi hakkında yeterince bilgi sahibi olması
5. Yabancının kamu güvenliği için tehdit ve tehlike oluşturmaması
6. Yabancının kendisi, varsa aile fertleri için yeterince geniş bir yaşam alanına sahip olması

Avrupa’da yaşam standartları

Bazı Avrupa ülkelerinin alım gücü endeksi ve yaşam pahalılığı endeksi puanlarını aşağıda bulabilirsiniz:¹⁸

17 Kasım 2021 tarihli Numbeo verileridir.

Bazı Avrupa ülkelerinin yaşam kalitesi endeksindeki sıralamaları ise şöyledir:¹⁹

17 Kasım 2021 tarihli Numbeo verileridir.

Avrupa’da yaşamak için en uygun ülke

Avrupa’da yaşamak için en uygun ülkeler kişisel deneyimlerinize ve harcama alışkanlıklarınıza göre farklılık gösterebilir. Avrupa Birliği üyeleri arasında ekonomik açıdan en uygun olan ülkeler:²⁰

• Romanya
• Bulgaristan
• Polonya
• Macaristan
• Slovakya

şeklindedir.

Wise ile geleneksel bankacılık ücretlerine maruz kalmadan Avrupa’ya euro gönderebilirsiniz.

Wise, şeffaftır. İşlem ücreti ve alıcıya ulaşacak meblağ net olarak görülebilir.